Ahmad b. Muhammad Zayn b. Mustafa al-Fatani, Shaykh (1856-1908)

Popular Name(s):

Origin: Patani

Location(s): Mecca (1860-1908), Cairo

Biographical Details: b. malam Juma, 5 Sha’ban 1272/11 Apr 1856, Kampung Jambu, negeri Yaring, Patani. At about age 4, c. 1860, he went with his parents to Mecca. He possessed a large manuscript collection himself (see Abdullah 1995).

He had a son, Haji Wan ‘Isma’il (d. 1957), known as Haji Wan ‘Isma’il Qadi.

Teachers:

  1. Shaykh Nik Dir Patani (1829-98; Mecca), tasawwuf
  2. Tok Wan ‘Ali Kutan (1837-1913)
  3. Shaykh Nik Mat Kecik (1844-1915), Shattariyya, Mecca
  4. Shaykh ‘Umar al-Shami al-Baqa’i (1829-96) (Mecca)
  5. Sayyid Husayn al-Habshi (Mecca)
  6. Sayyid Abu Bakri Shatha (d. 1893) (Mecca)
  7. Sayyid Muhammad ‘Amin al-Ridhwan
  8. Sayyid Muhammad ‘Ali b. Sayyid Zhahir al-Watri
  9. Shaykh ‘Abd al-Qadir al-Shibli al-Tarablusi
  10. Shaykh Ahmad b. Zayni Dahlan, d. 1886 (Mecca)
  11. Shaykh Muhammad b. Sulayman Hasb Allah al-Makki, d. 1917 (Mecca)
  12. Shaykh Muhammad Haqqi al-Nazili
  13. Shaykh Ibrahim al-Rashidi (d. 1874)
  14. Shaykh Ahmad al-Dandarawi (d. 1909)
  15. Shaykh ‘Abd al-Rahim al-Kabuli
  16. Shaykh Mustafa al-Afifi (Cairo)
  17. Shaykh Muhammad Sa’id b. ‘Isa al-Kalantani (Mecca)
  18. Shaykh ‘Abd al-Mutalib Kuta al-Kalantani (Mecca)
  19. Muhammad ‘Abduh (1849-1905), Cairo

Students:

  1. Haji ‘Isma’il b. Yusuf
  2. Haji Nik Mahmud b. ‘Isma’il
  3. Shaykh Nawawi al-Bantani
  4. Shaykh Usman Sarawak
  5. Shaykh Usman b. Shihab al-Din al-Funtiani
  6. Tuan Guru Haji Sa’id b. ‘Abd al-Sala’m, Besut, Terengganu, d. c. 1897
  7. Datuk Haji ‘Abd Allah (1863-1907)
  8. Haji Wan Ahmad b. Haji Awang Muhammad Zayn (d. c. 1916), Kota Bharu
  9. Haji Wan Ishaq bin Imam Haji ‘Abd Allah, Mufti Kelantan, d. 1915
  10. Shaykh Muhammad Sa’d Mungka (Munqa), Payakumbuh, Sumatra, d. 1921
  11. Tok Chaok (d. 1921)
  12. Tok Perlis (c. 1860-1922)
  13. Datuk Haji Nik Mat bin Datuk Nik Yusuf, Kota Bharu, d. 1922
  14. Haji Muhammad Sa’id Linggi (1875-1926), Negeri Sembilan, Shaykh Tariqa
  15. Tok Kemuning, d. 1934
  16. Tok Kenali (1868-1933), his star student
  17. Tok Selehong, d. 1935
  18. Tok Padang Jelapang (1861-1934)
  19. Tok Guru Kemboja (c. 1874-1934)
  20. Pak Cu Yeh Tok Raja Haji (d. 1935), Kampung Tok Raja Haji, Patani
  21. Shaykh Da’ud Khatib (c. 1860-1936)
  22. Pak Cik Wan Da’ud Patani (1866-1936), Mecca
  23. Shaykh Hassan al-Din b. Shaykh Muhammad Ma‘sum, called Imam Paduka Tuan, Mufti of Deli in Sumatra, d. 1937
  24. Tok Jerulong (1868-1939)
  25. Mufti Haji Wan Musa (1874-1939), Mufti of Kelantan
  26. Datuk Laksamana (Haji Muhammad) b. Datuk Haji Muhammad Sa’id Khatib—Setiausaha Kerajaan Kelantan, d. 1939
  27. Tuan Guru Haji ‘Isma’il b. Haji Mahmud, Kedai Buloh, d. 1941
  28. Tuan Guru Haji Muhammad Salih b. Haji Hassan, Salor, d. 1941
  29. Haji Wan Musa b. Haji Muhammad, Imam Rantau Panjang, d. 1942
  30. Tok Jakar (c. 1870-1944), Jakar, Patani
  31. Shaykh Muhammad Nur b. Muhammad al-Fatani (1873-1944), Mecca
  32. Tuan Guru Haji Omar bin Ismail, Sungai Keladi, Kota Bharu, d. 1946
  33. Haji Wan ‘Abd Allah Bendang Gucil (c. 1870-c. 1946), Bendang Gucil, Patani
  34. Tok Kelaba (1863-1948)
  35. Haji ‘Isma’il Cik Dol (1873-1948), Pondok Gajah Mati, Kedah
  36. Tok Kelaba (1863-1948), Kelaba Beris
  37. Haji ‘Isma’il Pontianak (c. 1882-1950), Labok, Mufti Pontianak
  38. Tok Guru Kok Geting (d. 1951)
  39. Tuan Guru Haji ‘Isma’il b. ‘Abd al-Wahhab, Nering, d. 1953
  40. Tok Bacok (Haji ‘Uthman) b. Haji Muhammad, d. 1953
  41. Haji ‘Ibrahim Tok Raja (1871-1955), Mufti Kelantan
  42. Tok Pulau Ubi (Haji Yusuf) b. ‘Abd al-Rahman, d. 1955
  43. Shaykh Mustafa Husayn, Purba, Mandahiling, Sumatra, d. 1955
  44. Tok Pulau ‘Ubi (c. 1887-1957)
  45. Tok Yaman (c. 1860s-1956)
  46. Tengku Mahmud Zuhdi b. Tengku ‘Abd al-Rahman al-Fatani (1876-1956), Shaykh al-Islam of the Kingdom of Selangor
  47. Tok Bermin (1874-1957), Bermin, Patani
  48. Haji Wan Ahmad Palwan (1882-1958), Nad Tanjung, Patani, d. 1958
  49. Datuk Perdana (Haji Nik Mahmud) b. Haji ‘Isma’il Qadi—Menteri Besar Kelantan, d. 1964
  50. Pak Da ‘El Patani (1882-1965)
  51. Shaykh Sulaiman al-Rasuli, Candung, Bukit Tinggi, Sumatra, d. 1970
  52. Haji Muhammad Salih, Qadi Besar Kemboja
  53. Haji Muhammad Jabbar Khatib Haji Muhammad ‘Arif—Maharaja Imam Kerajaan Sambas, Kalimantan Barat
  54. Tuan Guru Haji Che Ibrahim bin Musa, Bendang Gucil, Patani
  55. Haji Wan Harun b. Haji Wan Hassan—Qadi Patani

Writing(s):

  1. Abniyat al-asma’ wa al-af’al-fi al-Sarf [Arabic]
  2. ‘Aqidat al-usul al-din – 1321/1904, in Mecca
  3. Bada-i‘u al-Zuhur – 3 Shaaban 1311/1894, in Mecca
  4. Badr al-Tamam wa al-Nujum al-Thawaqib – 9 Rabiulakhir 1307/1890, in Mecca
  5. Bahjat al-mubtadin wa farhat al-mujtadin – 13 Rabiulakhir 1310 AH ~ 4 Nov 1892 CE, in Mecca
  6. Bisharat al-‘Amilin wa Nazarat al-Ghafilin – 14 Rabiulakhir 1304/1887, in Mecca
  7. Al-Du‘a wa al-Munajah [Arabic]
  8. Faedah Buruj Ithna ‘Ashara [Arabic]
  9. Faridat al-faraid fi ‘ilm al-‘aqa’id – 12 Rabiulawal 1313 AH ~ 2 Sep 1895 CE
  10. [Fatwa binatang hidup dua alam] – PNM 1503, 1603C
  11. Al-Fatawa al-Fataniyya – 5 Safar 1324/1906, in Mecca [Arabic, Malay]
  12. Fatwa Puasa dengan Hisab Taqwim dan Ru‘yah
  13. Ghayat al-Idrak – 1313/1895, in Mecca [Arabic]
  14. Hadiqat al-azhar wa al-rayahin – 15 Shaaban 1307/1890, in Mecca
  15. Al-Ibriz al-Sarf fi Fann al-Sarf – 1307, in Mecca [Arabic]
  16. ‘Ilmu Falakiyah [Arabic]
  17. ‘Ilmu Fiqh Islam [Arabic]
  18. ‘Ilmu Hisab [Arabic]
  19. ‘Ilmu Isti‘arah [Arabic]
  20. ‘Ilmu  al-Sharf – 1317/1900, in Mecca [Arabic]
  21. ‘Ilmu Tasawwuf [Arabic]
  22. ‘Iqdul Jum’an – 1306/1888, in Mecca
  23. Al-Irshad al-Shafi ‘ala Matn al-Kafi fi Ilm al-‘urudh al-Qawafi
  24. Jadwal Mawaqi‘ [Arabic]
  25. Jumanat al-Tauhid – 1293/1876, in Egypt [Arabic]
  26. Khawashu Asmail Husna [Arabic]
  27. [Kitab mengenai kematian] – PNM 1499 – 9 Rejab 1306 AH ~ 11 Mar 1889 CE
  28. Kitab sa‘dat al-Mutanabbih fi al-mawt wa-ma yata‘llaqu bi-hi
  29. Kitab tayyib al-ihsan fi tibb al-insan
  30. Kumpulan Do‘a – 1311/1894, in Mecca
  31. Luqtat al-‘ajlan fi ma Tamassu ilayhi Hajat al-insan – 20 Ramadan 1301/1884, in Mecca
  32. Majmu‘ al-rasa‘il al-sarfiyyah
  33. Manzhumat al-‘Awamil – 1296/1879, in Egypt [Arabic]
  34. Manzhumat al-Fataniyya [Arabic]
  35. Manzhumat al-Tawhid wa al-Fiqh wa al-Tasawwuf [Arabic]
  36. Matn al-Fataniyya
  37. Matn madkhal fi ‘Ilm al-Sarf – 3 Muharam 1322 AH ~ 20 Mar 1904 CE
  38. Matnu Dammun al-madkhal [Arabic]
  39. Minhaj al-Salam fi Sharh Hidayat al-‘Awwam – 1307, in Mecca
  40. Mir-atul A-‘ajib – 1324/1906, in Mecca
  41. Misbah al-Ghulam [Arabic]
  42. Munjiat al-‘Awwam – 1293/1876, in Egypt [Arabic]
  43. Al-Nurul Mubin
  44. Risalah Do‘a [untitled, he has two different works by this title]
  45. Al-Risala al-Fataniyya al-Nahw [Arabic]
  46. Risala al-muta’alliqat bi al-isti’arah – 1312 AH ~ 1894-5 CE
  47. Risala al-saghir – 1301 AH ~ 1883-4 CE
  48. Risala fi al-isti-arah wa ma yata’allaqu biha – 1315 AH ~ 1897-8 CE
  49. Sa‘adat al-Mutanabbih fi al-Maut wa Ma Yata‘allaqu‘bih – 29 Rejab 1306/1888, in Mecca
  50. Sabilus Sal’am – 1306/1888, in Mecca [Arabic]
  51. Sejarah Lampung Pecah
  52. Al-Stimar al-Shahiyya – 1294/1877, in Egypt [Arabic]
  53. [Sya‘ir orang takbur] – MIM 215C
  54. Syarah Matnis Sakhawi – 1304/1887, in Mecca [Arabic]
  55. Syarah Syarwani [Arabic]
  56. Tadrij al-Sibyan [Arabic]
  57. Tashil nayli al-Amani – 1300/1883, in Mecca [Arabic]
  58. Ta‘liqu Latif Tashtamil ‘alaihi Shuril lati Zauj fihal Hakim [Arabic]
  59. Tarikh Turki Ustmani – 1303/1886, in Mecca
  60. Tayyib al-ihsan fi Tibb al-Insan – 3 Zulhijah 1312/1895, in Mecca
  61. Taiyib al-Ihsan – 1312/1895, in Mecca
  62. Tuhfat al-Ummat fi al-Salat ‘ala Nabiyy al-Rahmat – 5 Shawwal 1310/1893, in Mecca
  63. ‘Unqudul La-ali – 1296/1879, in Egypt [Arabic]
  64. ‘Unwan al-falah wa ‘unfuwan al salah: pada menyatakan ilmu tawhid, ilmu fiqah, adab yang elok dan ilmu pergaulan – 7 Shawwal 1319/1902, in Mecca
  65. ‘Uqd al-Juman fi ‘Aqaid al-Iman – 16 Muharram 1304/1887, in Mecca
  66. Wasilat al-Tullab [Arabic]

References:

  • Abdullah, Hj. Wan Mohd. Shaghir. Al‘Allamah Syeikh Ahmad al Fathani Ahli Fikir Islam dan DuniaMelayu: Guru kepada hampir semua Ulama dan Tokoh Asia Tenggara Abad ke 19-20. Vol. 1. Kuala Lumpur: Khazanah Fathaniyah, 1992.
  • ________. Hadiqatul Azhar War Riyahin Syeikh Ahmad al Fathani: Pemikiran, Hikayat Imam Empat dan Para Wali. Vol. 1. Kuala Lumpur: Khazanah Fathaniyah, 1992a.
  • ________. “Khazanah Manuskrip Pusaka Syeikh Ahmad al-Fatani,” Jurnal Filologi Melayu 4 (1995): 59-70.
  • ________. Penjelasan Nazham Syair Shufi Syeikh Ahmad al-Fathani: Jawapan Surat Raja Kelantan Thariqat Ahmadiyah Analisis Perbandingan Karya beberapa Tokoh. 1993: 1-103.
  • ________. Syeikh Ahmad al-Fathani: Pemikir Agung Melayu dan Islam. Vols. 1-2. Kuala Lumpur: Khazanah Fathaniyah, 2005.
  • Daud, Ismail Che. “Syeikh Wan Ahmad Patani (1856-1908),” in Tokoh-tokoh Ulama’ Semenanjung Melayu, vol. 1, 3rd ed., 139-63. Kota Bharu: Majlis Ugama Islam dan Adat Istiadat Melayu Kelantan, 2001.
  • Fatani, Ahmad Fathy al-. “Syeikh Wan Ahmad al-Fatani (1856-1908),” in Ulama Besar dari Patani, 52-61. Bangi: Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia, 2002.
  • Hurgronje, C. Snouck. Mekka in the Latter Part of the 19th Century: Daily Life, Customs and Learning; the Moslims of the East-Indian-Archipelago. Leiden: E. J. Brill, 1931.
  • Laffan, Michael Francis. Islamic Nationhood and Colonial Indonesia: The Umma below the Winds. SOAS/Routledge Studies on the Middle East, eds. Benjamin C. Fortna and Ulrike Freitag. London: Routledge, 2003.
  • Rahimmula, Perayot. The Patani Fatawa. A Case Study of the Kitab al-Fatawa al-Fataniyyah of Shaykh Ahmad bin Muhammad Zain bin Mustafa al-Fatani. Ph.D. Diss. Canterbury: University of Kent, 1990.

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s